در این مقاله از مجله تاسیسات کار به بررسی یکی از مشکلات رایج سیستم های گرمایشی خانگی یعنی صدای آب رادیاتور شوفاژ می پردازیم و راهکارهای عملی برای رفع آن را ارائه می کنیم. شنیدن صدای شرشر، تق تق یا سوت از رادیاتور نشان دهنده وجود ایراد در سیستم است و نیازمند بررسی تخصصی می باشد.
چرا رادیاتور شوفاژ صدا می دهد؟
صدای آب رادیاتور معمولا ناشی از یکی از مشکلات زیر است:
- تراز نبودن رادیاتور: نصب ناصحیح رادیاتور باعث گیر کردن آب و برخورد آن با شیرها و زانویی ها می شود.
- وجود هوا در لوله ها: حباب های هوا در مسیر آب، باعث ایجاد صداهای تق تق و شرشر می شوند.
- تاب برداشتن لوله ها: انبساط طولی و عرضی لوله ها در اثر گرما، صدای آب را تشدید می کند.
- تجمع رسوبات در پکیج: رسوبات داخل لوله ها مانع جریان یکنواخت آب و ایجاد صدا می شوند.
- خرابی شیر تخلیه هوا: در رادیاتورهای بخار، شیر معیوب باعث سوت یا شرشر دائمی می شود.
نکته کاربردی: سرویس دوره ای پکیج و رادیاتورها حداقل سالی یک بار، از بروز صدای آب و کاهش عمر تجهیزات جلوگیری می کند.
۱. تراز نبودن رادیاتور؛ علت اصلی صدای آب
هنگامی که رادیاتور به طور صحیح نصب نشده باشد، آب داخل آن به طور یکنواخت حرکت نمی کند و با برخورد به شیر پایین یا زانویی ها صدا ایجاد می کند.
راهکار رفع مشکل:
- پکیج یا سیستم حرارت مرکزی را خاموش کنید و اجازه دهید رادیاتور سرد شود.
- مغزی پایین رادیاتور را کمی شل کرده و قسمت پایین آن را به سمت بالا ببرید.
- با تراز بنایی، رادیاتور را کاملا هم راستا تنظیم کنید.
- مغزی پایین را محکم کنید و سیستم را روشن نمایید.
۲. وجود هوا در لوله ها؛ علت صدای شرشر آب
هوا در مسیر آب باعث تولید صدای تق تق یا شرشر می شود و می تواند نقاط سرد در رادیاتور ایجاد کند.
روش هواگیری صحیح:
- شوفاژ را روشن کرده و تنظیمات پنل را روی حالت زمستانه قرار دهید.
- فشار آب پکیج را بررسی و در صورت نیاز تا ۲ بار افزایش دهید.
- شیرهای خروجی و ورودی تمام رادیاتورها باز باشند.
- از نزدیک ترین رادیاتور به پکیج شروع کرده و تا آخرین رادیاتور پیش بروید.
- هواگیری را تا زمانی که جریان آب یکنواخت و بدون حباب شود، ادامه دهید.
۳. تاب برداشتن لوله ها
لوله های با کیفیت پایین در اثر گرما منبسط و تاب برداشته و باعث صدا و حتی ترک خوردگی می شوند.
رفع تاب گرفتگی:
- بررسی و اصلاح بست های لوله ها توسط لوله کش متخصص.
- استفاده از داکت یا تعویض بست های نامناسب.
- در صورت آسیب شدید، بازسازی لوله کشی ضروری است.
- پیشنهاد متخصصین: استفاده از لوله های چندلایه مقاوم به انبساط.
۴. تجمع رسوبات در پکیج و لوله ها
آب سخت باعث جمع شدن رسوبات در سیستم شده و جریان آب را محدود می کند، در نتیجه صدای آب افزایش می یابد.
راهکار رفع رسوبات:
- شستشو یا اسیدشویی پکیج و رادیاتورها توسط سرویسکار حرفه ای.
- برنامه ریزی سرویس دوره ای سالیانه برای پیشگیری.
۵. خرابی شیر تخلیه هوا در رادیاتور بخار
در رادیاتورهای بخار، خرابی شیر تخلیه هوا باعث صدای سوت یا شرشر دائمی می شود.
نحوه تعویض شیر تخلیه هوا:
- سیستم حرارت مرکزی را خاموش کنید و اجازه دهید سرد شود.
- شیر قدیمی را با پارچه گرفته و باز کنید.
- شیر جدید را با نوار تفلن نصب کنید و با دست محکم نمایید.
- از آچار استفاده نکنید تا شیر آسیب نبیند.
نکته: گاهی علت صدا، باز بودن سوپاپ هوا است و نیازی به تعویض شیر نیست.
جدول مقایسه ای علل و راهکارهای رفع صدای رادیاتور
| علت صدا | نشانه ها | راهکارها |
|---|---|---|
| تراز نبودن رادیاتور | صدای تق تق، برخورد آب | تراز کردن رادیاتور، تنظیم مغزی پایین |
| وجود هوا در لوله ها | شرشر آب، نقاط سرد | هواگیری رادیاتور و تنظیم فشار پکیج |
| تاب برداشتن لوله ها | صدای تق تق، لرزش لوله ها | اصلاح بست ها، استفاده از داکت، تعویض لوله |
| تجمع رسوبات | صدای غیر یکنواخت، کاهش بازدهی | شستشو و اسیدشویی پکیج، سرویس دوره ای |
| خرابی شیر تخلیه هوا | سوت یا شرشر دائمی | بررسی و تعویض شیر تخلیه هوا |
بهترین زمان برای هواگیری رادیاتور
- ابتدای فصل سرما، قبل از روشن کردن شوفاژ.
- هنگامی که صدای غیرمعمول از رادیاتور یا شیرها شنیده می شود.
- در صورت وجود نقاط سرد در رادیاتور نسبت به سایر بخش ها.
- پس از بررسی اتصالات و اطمینان از عدم نشتی.
جمع بندی
صدای آب رادیاتور شوفاژ معمولا ناشی از تراز نبودن، هواگیری نامناسب، تاب برداشتن لوله ها، رسوبات و خرابی شیر تخلیه هوا است. رعایت سرویس دوره ای، استفاده از لوله ها و اتصالات باکیفیت، و کمک گرفتن از افراد متخصص، بهترین راهکار برای جلوگیری از صدا و افزایش عمر سیستم گرمایشی است.
برای سرویس دوره ای و عیب یابی سریع صدای آب در رادیاتور شوفاژ، می توانید از تیم حرفه ای آچاره درخواست کنید تا در محل حضور یافته و خدمات تخصصی ارائه دهند.
سوالات متداول
۱. دلیل تولید صدا در رادیاتور شوفاژ هنگام روشن شدن چیست؟
وجود هوا در لوله ها یا تراز نبودن رادیاتور می تواند باعث صدای شرشر یا تق تق شود.
۲. تاب برداشتن لوله ها به چه علت رخ می دهد؟
لوله های کم کیفیت در اثر گرمای آب دچار انبساط طولی و عرضی شده و صدا ایجاد می کنند.
۳. بهترین زمان هواگیری رادیاتور شوفاژ چه زمانی است؟
ابتدای فصل سرما یا زمانی که صدای غیرمعمول و نقاط سرد در رادیاتور مشاهده شود.
۴. آیا سرویس دوره ای پکیج و رادیاتور ضروری است؟
بله، سرویس سالیانه باعث جلوگیری از صدا و افزایش عمر سیستم گرمایشی می شود.
